< Alle onderwerpen
Afdrukken

Hoogbegaafdheid; een vorm van neurodiversiteit

Ben jij iemand die de wereld net wat intenser ervaart? Die dieper denkt en meer voelt dan anderen? Dan herken je je mogelijk in hoogbegaafdheid – een bijzondere vorm van neurodiversiteit die veel verder gaat dan alleen een hoog IQ. Dit artikel helpt je deze bijzondere eigenschap en de mogelijke effecten op je zelfbeeld beter te begrijpen.

filming, child, silhouette

Wat is neurodiversiteit?

Neurodiversiteit gaat over de natuurlijke verschillen in hoe mensen denken, voelen en informatie verwerken. Sommige mensen ontwikkelen zich neurotypisch, wat betekent dat ze volgens gemiddelde normen functioneren. Anderen, zoals mensen met ADHD, autisme, dyslexie, hoogsensitiviteit of hoogbegaafdheid, worden gezien als neurodivergent. Net zoals biodiversiteit essentieel is voor ecosystemen, versterkt neurodiversiteit onze samenleving door verschillende perspectieven en benaderingen samen te brengen.

Hoe hoogbegaafdheid je vormt

Als hoogbegaafde ervaar je de wereld op een unieke manier. Dit kan zich uiten in:

  • een natuurlijke neiging tot diepgaand denken, het leggen van onverwachte, creatieve verbanden, waardoor je al vroeg kan leren om complexe problemen op te lossen en nieuwe perspectieven te ontdekken
  • het ontwikkelen van een rijk innerlijk leven met een diepe nieuwsgierigheid naar de wereld om je heen. Je intense manier van voelen en beleven kan leiden tot betekenisvolle vriendschappen en een natuurlijk talent voor het begrijpen van anderen
  • Ook kun je, juist door je anders-zijn, al jong leren om authentiek te zijn en je eigen pad te volgen

Deze eigenschappen en ervaringen maken je wie je bent en kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van sterke persoonlijke waarden en een gevoel van innerlijke wijsheid.

Echter, je unieke eigenschappen kunnen ook voor uitdagingen zorgen. Veel hoogbegaafden voelen zich al vroeg in hun jeugd anders. Ze passen vaak niet in de gebruikelijke sociale kaders of ervaren een gebrek aan stimulatie, wat kan leiden tot gevoelens van eenzaamheid of vervreemding​. Het kan je een gevoel geven er nooit echt bij te horen, terwijl je dat wel graag wilt.

Deze ervaringen in je jonge jaren kunnen een blijvende invloed hebben op hoe je jezelf ziet en hoe je omgaat met de wereld om je heen. Als de ervaringen vooral negatief waren, kun je je bijvoorbeeld hebben aangeleerd om je gevoelens te verbergen of je steeds aan te passen aan de verwachtingen van anderen, wat je authentieke zelf naar de achtergrond duwt​.

De rol van de omgeving

De omgeving speelt een cruciale rol in hoe je hoogbegaafdheid ervaart en de wijze waarop je je vormt. Een stimulerende en begripvolle omgeving kan je helpen bloeien, maar als die ontbreekt, dan kunnen deze eigenschappen lastig voor je zijn. Zeker als de mensen om je heen niet beseffen dat je hoogbegaafd bent of niet weten wat dat precies betekent, kunnen er misverstanden ontstaan die impact hebben op het moment zelf, maar ook op lange termijn.

  • Weinig waardering voor je emotionele diepgang en sterke betrokkenheid: Je sterke emoties en betrokkenheid worden niet altijd gewaardeerd. Mensen kunnen dit zien als overdreven, dramatisch, intens of je die ‘wereldverbeteraar’ noemen, terwijl het voor jou gewoon en oprecht is
  • Onbegrip voor je gevoeligheid voor prikkels: Als kind of volwassene kunnen de mensen om je heen je intense reactie op prikkels zoals geluid, licht, drukte, maar ook van verandering zien als overgevoeligheid, aanstellerij of lastig gedrag. Hierdoor kun je je ongezien en onbegrepen voelen
  • Gebrek aan intellectuele uitdaging, wat kan leiden tot demotivatie: Routinematig werk of oppervlakkige gesprekken kunnen uitputtend voelen. Het gebrek aan stimulatie kan leiden tot verveling, demotivatie en zelfs een gevoel van nutteloosheid​. Mensen om je heen kunnen dit opvatten als arrogantie of luiheid.

Wanneer je niet bent herkend en erkend in je hoogbegaafdheid, dan kan dat een diepgaand effect hebben op je zelfbeeld en welzijn. Veel hoogbegaafden worstelen daardoor op later leeftijd met:

  • Een gevoel van vervreemding of niet gezien worden
  • Een verhoogd risico op burn-out door continue aanpassing
  • Twijfels over hun eigenwaarde als je omgeving je unieke eigenschappen eerder als probleem dan als kracht ziet​

Wat kun je doen?

Het erkennen van je hoogbegaafdheid als een vorm van neurodiversiteit is een belangrijke eerste stap. Dit betekent ook leren om je eigen behoeften te herkennen en ruimte te maken voor zelfzorg en groei. Net zoals andere vormen van neurodiversiteit, biedt hoogbegaafdheid immers unieke voordelen. Het begrijpen van hoogbegaafdheid kan bijdragen aan:

  • Het ontwikkelen van zelfacceptatie en zelfzorg
  • Het vinden van een omgeving die aansluit bij hun unieke behoeften en talenten
  • Het leren omgaan met overprikkeling en emotionele intensiteit

Door deze aanleg te ondersteunen en te waarderen, kunnen hoogbegaafden hun volledige potentieel benutten, zowel voor zichzelf als breder voor de samenleving.

Lichaamsgerichte therapie, zoals massagetherapie, kunnen je hierbij helpen door je te ondersteunen in het omgaan met overprikkeling en emotionele intensiteit. Je vindt een veilige plek waar je spanning kunt loslaten en weer contact kunt maken met jezelf​, door stress te verminderen en de emotionele balans te vinden.

Herken je jezelf in dit verhaal en zou je graag lichaamsgerichte ondersteuning willen bij het omgaan met je hoogbegaafdheid? Neem dan contact op of boek een kennismakingssessie.



Dit artikel is geïnspireerd op informatie uit de volgende bron:

Shaughnessy, Michael F.  (2023). An interview with Linda Silverman: What is giftedness—2023. Journal of Gifted Education and Creativity, 10(3), 269-274

Inhoudsopgave
error: De inhoud is beschermd