Herken je dit: een ontspannende massage klinkt je als muziek in de oren, maar je weet zeker dat je met je ADHD nooit de rust gaat vinden om zo lang stil te liggen. Te veel energie in je lichaam en over elkaar struikelende gedachtes in je hoofd. In deze blog lees je waarom massagetherapie bij ADHD juist heel goed werkt.
ADHD
ADHD, afgekort voor Attention Deficit Hyperactivity Disorder, is een veelvoorkomende neurologische variatie die mensen van alle achtergronden kan treffen. Volwassenen met ADHD kunnen vaak uitdagingen ervaren bij het vasthouden van de aandacht, hoewel ze ook de neiging hebben tot hyperfocus op specifieke taken. Daarnaast kunnen ze variabele emoties en verminderde controle ervaren met betrekking tot gedrag, planning en hyperactiviteit. Het lijkt erop dat de oorzaken van ADHD verband houden met neurale connectiviteit in de hersenen, waarbij zowel erfelijkheid als omgevingsfactoren een rol kunnen spelen.
Het is belangrijk op te merken dat ADHD geen stoornis is, maar een natuurlijke variatie in neurologische functie, die zich onderscheidt van wat vaak als neurotypisch wordt beschouwd. Neurotypisch is een term die wordt gebruikt om mensen te beschrijven wiens neurologische ontwikkeling en functie binnen de huidige, gebruikelijke normen vallen.
ADHD-therapie
ADHD is niet te genezen. Vaak bestaat therapie uit medicijngebruik om je hyperactiviteit, impulsiviteit en aandachtstekorten te verminderen, coaching om beter met ADHD om te leren gaan of trainingen om je aandacht beter vast te houden.
Minder bekend is dat ook lichaamsgerichte therapieën kunnen helpen bij het verminderen van symptomen van ADHD. Voorbeelden hiervan zijn yoga, ademhalingsoefeningen, mindfulness en progressieve spierspanningsoefeningen.
Wat ook heel goed werkt, en minder bekend is, is massagetherapie. Deze therapievorm is niet alleen ondersteunend aan het verminderen van een aantal ADHD-symptomen, het is bovendien een heel fijne therapie om te ontvangen!
Bij welke symptomen helpt massagetherapie?
Massages hebben op een aantal symptomen van ADHD een positief effect, zoals op je (steeds aanwezige) gevoel van stress, slecht (in)slapen en gebrekkige focus en concentratie.
Minder stress
De symptomen van ADHD lijken versterkt te worden door stress, maar vaak ook veroorzaken ze stress. Massagetherapie brengt je cortisol, het stresshormoon, omlaag. Daarnaast gaat je lichaam meer endorfine, het gelukshormoon, produceren. Ook activeert massage je parasympathisch zenuwstelsel, waardoor je lichaam ontspant.
Beter slapen
Een ander kenmerk van ADHD kan zijn dat je minder goed (in)slaapt. Massage verhoogt je melatonine-afgifte, een hormoon dat helpt om in slaap te vallen. Ook wordt je lichaam door de massage geholpen om zich te ontspannen, wat slaapbevorderend werkt.
Betere focus en concentratie
Studies hebben aangetoond dat massagetherapie helpt je concentratie te verbeteren. Je kan pijnlijke plekjes (triggerpoints) opzoeken en die oordeelvrij observeren, terwijl ze behandeld worden door de masseur. Door de pijnprikkel kan de aandacht makkelijker vastgehouden worden. Dit heeft een positief effect op de hersenen, doordat die zo worden geholpen om zich meer te focussen op wat er nu is.
Welke vormen van massagetherapie helpen extra goed bij ADHD?
Bij massagetherapie kan gebruik worden gemaakt van verschillende type massages. Vormen die bij ADHD goed helpen zijn (Zweedse) ontspanningsmassage, myofasciale -/ triggerpointtherapie, mindfulness-massage en deep tissuemassage.
Zweedse ontspanningsmassage
Zweedse (klassieke) ontspanningsmassage is een milde massagevorm met olie. De masseur maakt gebruik van lange, zachte en vloeiende bewegingen in de richting van de bloedcirculatie. Ze zijn bedoeld om je bloed- en lymfecirculatie te stimuleren en de spieren te ontspannen. Er wordt van verschillende technieken gebruik gemaakt, zoals lange strelingen met volle hand, strekkingen, knedingen, vibraties en klopbewegingen.
Dit type massage verlicht je stress, verbetert de bloedsomloop en vermindert de spierspanning die vaak gepaard gaat met ADHD. Het is ontspannend doordat endorfine worden vrijgemaakt, wat helpt bij het reguleren van je humeur en stemming. Deze massagevorm kan ook helpen bij het verbeteren van je slaap-waakritme.
Myofasciale – en triggerpointtherapie
Deze therapie richt zich op het toepassen van druk op de strakke spierknopen om ze los te maken en pijn te verminderen. Het voordeel van de myofasciale therapie is dat het langzaam de spieren ontspant.
Dit is een goede therapie voor mensen met ADHD. Misschien herken je dat je vaak last hebt van gespannen spieren, bijvoorbeeld omdat je controle wil houden of door de stress. Hierdoor kunnen gemakkelijk triggerpoints ontstaan. Deze veroorzaken pijn en lagere mobiliteit, wat extra energie kost. Deze vorm van massage helpt bij het verhogen van je energieniveau, zorgt voor minder spanning en pijn in je lichaam en daarmee voor meer bewegingsvrijheid.
Mindfulness-massage
Bij de mindfulness-massage wordt gebruik gemaakt van de technieken uit mindfulness. Mindfulness is “aandacht schenken op een bepaalde manier: met een doel, in het huidige moment en niet-oordelend” (Kabat-Zinn, 1994, p. 4)
Bij een mindfulness-massage kan je doel bijvoorbeeld zijn om langer de aandacht vast te houden als je vriendin vertelt over haar werkdag. De aandacht langer vasthouden en te leren om bewust de aandacht naar iets anders te verplaatsen, vindt vervolgens plaats via de massage. De massagetherapeut vestigt je aandacht op wat je voelt en ervaart tijdens de massage van je lichaam. Dat kan gaan over gevoel, emoties en gedachtes. Het gaat om vriendelijk waarnemen wat er nu is, zonder oordeel. Daarbij leer je bovendien dat je niet je gedachtes en je emoties bent, maar dat je ernaast kan staan.
Uit onderzoek blijkt dat mindfulness nieuwe verbindingen maakt in je hersenen, waardoor onder andere het geheugen, aandacht en cognitie verbeteren.
Deep tissuemassage
Een deep tissuemassage werkt op de diepere lagen van je lichaam om te ontspannen, te verlengen en los te laten op een manier die comfortabel is. Tijdens de behandeling worden diepe druk en technieken zoals kneden, wrijven en strekken gebruikt om je diepste weefsel te bereiken en de spanning daar te verminderen.
Deze vorm kan worden gebruikt om bepaalde gebieden te ontspannen, energieverlies te verminderen en zenuwimpulsen te verminderen. Hoe dieper de masseur werkt, hoe trager de beweging is. Deze combinatie zuigt alle aandacht naar de plek die gemasseerd wordt. Hierdoor kom je vanuit het hoofd in het lichaam terecht. Dat geeft een heerlijke rust in het hoofd.
Hoeveel massages zijn er nodig?
Een aantal effecten wordt tijdens of direct na de massage al bereikt. Er worden meteen hormonen aangemaakt die je rustiger maken en ook je pijnlijke spieren worden ontspannen. Ook dat je hoofd even ‘uit gezet’ werd, is vaak al een heerlijk cadeau.
Voor effecten op de lange termijn zijn meer sessies nodig waar niet veel tijd tussen zit. In wetenschappelijke studies gaat het vaak om 2 sessie van 30 tot 45 minuten per week gedurende een aantal weken. Bij mindfullness-massage worden de veranderingen in de hersenen gemeten als een persoon elke dag mediteert gedurende minimaal 8 weken. Dat vindt naast de massages plaats.
Massagetherapie werkt dus!
Duidelijk is dat bepaalde massagevormen helpen bij het verminderen van een aantal ADHD-klachten, waardoor je leven makkelijker wordt. Je merkt het al meteen op de massagetafel, maar ook voor effecten op lange termijn werkt een massagetraject uitstekend.
Bespreek met je massagetherapeut je wensen en de mogelijkheden.
Ik heb bij het schrijven van dit blog dankbaar gebruik gemaakt van informatie van:
– Davies C, Davies A (2015), Handboek triggerpoint-therapie: verminder zelf pijnklachten
– Field T M, Quintino O, Hernandez-Reif M, Koslovsky G (1998), Adolescents with attention deficit hyperactivity disorder benefit from massage therapy, Adolescence, Spring; 33(129): 103-8
– Jones O (2020), Massage: Meer dan gewoon wat wrijven
– Kabat-Zinn, J. (1994). Wherever you go, there you are: Mindfulness meditation in everyday life, New York: Hyperion
– Khilnani S, Field T, Hernandez-Reif M, Schanberg S (2003), Massage therapy improves mood and behavior of students with attention-deficit/hyperactivity disorder, Adolescence, Winter; 38(152): 623-38
– Koren Y, Kalichman L (2018), Deep tissue massage: What are we talking about?, Department of Physical Therapy, Recanati School for Co, Journal of Bodywork and Movement Therapies, Volume 22, Issue 2: 247-251
– Nazari R, Cvetich M, Valenzuela S, Merced, ADHD Treatments: A review between traditional drug treatments and alternative treatments (datum onbekend, na 2008), University of California
– Shapiro S, Carlson L, Astin J, Freedman B (2006), Mechanisms of mindfulness, Journal of Clinical Psychology, Volume62, Issue3, 373-386
en
ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder)
Daarnaast heb ik ervaringen van cliënten gebruikt waar het gaat om het door hen gerapporteerde effect van bepaalde technieken op hun lichaam en geest.
